Protez

Protez Diş Nedir?

Protez diş tedavisi, kaybedilen dişlerin ve diş dokularının bireye tekrar kazandırılarak yüz estetiğinin, çiğneme fonksiyonunun, konuşma fonksiyonunun (fonasyon) geri kazanılmasını sağlayan tedavidir.

Protez Diş Çeşitleri Nelerdir?

Protez diş tedavileri hareketli protezler ve sabit protezler olarak 2 ana gruba ayrılmaktadır. Hareketli protezler istenildiğinde çıkartılıp geri takılabilen protezleri ifade eder. Sabit protezler ise hasta ağzına simante edilir (yapıştırılır). Sabit protezler hasta tarafından çıkartılamayan protezlerdir.

Kuron – Köprü Nedir?

Kuron protezleri çürük ya da kırık sebebiyle diş yapısında büyük harabiyetlerin olduğu durumlarda uygulanır. Dişi çepeçevre sararak dişin yapısal bütünlüğünü sağlamak için uygulanan bir tedavi yöntemidir. Dişlerde yapısal bozukluklar olduğunda, estetik olarak dişlerin görünümünün beğenilmediği durumlarda da kuron protezler uygulanmaktadır. Günümüzde yeni materyallerin geliştirilmesi ve adezyon (yapışma) tekniklerinin gelişmesiyle inlay, onlay, endokron, lamina gibi restorasyon seçenekleri kuron protezlerine alternatif olmaktadır.

Kuron protezlerinin yapılması için dişin, protez materyaline yeterli alanı açacak miktarda (1,5-2 mm) kadar kesilmesi gerekmektedir. Diş hazırlandıktan sonra ölçü alınarak laboratuvarda ya da cad-cam sistemlerinde kuron hazırlanır. Hazırlanan kuron dişe yapıştırılır (simante edilir).

Avantajları:

Dişi sararak yapısını destekler.
Dişin yüzeyinde bulunan bozukluklar aşındırma işlemi sırasında uzaklaştırılır ve kuron restorasyonu ile estetik bir görüntü sağlanır.
Anatomik sınırlar dâhilinde dişlerin eğrilik, çapraşıklık, konum bozuklukları giderilir.
Köprü protezi olarak yapıldığında eksik dişler geri kazanılmış olur.
Lamina ve onlay gibi tedavilere göre daha ucuzdur.

Dezavantajları:

Dişin sadece bir kısmında fazla harabiyet olsa bile sağlam kısımlar da kesilerek kuron restorasyonu içine alınır.

Köprü protezleri eksik diş varlığında tercih edilebilecek bir tedavidir. Eksik olan dişin önündeki ve arkasındaki dişler kuron restorasyonu yaparken olduğu gibi kesilerek küçültülür. Eksik dişin yerine bir gövde yapılarak diğer dişlerin kuronuna bağlanır. Bu şekilde eksik olan diş, yanındaki dişlerden destek alınarak yerine konulmuş olur.

Avantajları:

Köprü protezleri implant ve implant üstü protez yapılmasına göre daha ucuzdur.
Eksik olan diş sabit bir şekilde geri kazanılmış olur.
Estetik, çiğneme fonksiyonu, konuşma fonksiyonu geri kazanılır.

Dezavantajları:

Destek dişlerin sağlam dokusu kesilmesi gerekir.
Yıllar geçtikçe diş eti çekilmesi gibi sebepler olursa köprü protezlerinin yenilenmesi gerekebilir.
Yapıştırma simanının çözünmesi halinde köprü düşebilir, destek dişlerde çürükler oluşabilir. Bu sebeple düzenli olarak kontrol edilmesi gerekir.
Eksik dişlerin yerine konulan gövdelere gelen yük de destek dişler tarafından karşılandığı için artan yük destek dişlerin ömrünü kısaltabilir.

Zirkonyum Kaplama

Zirkonyum kaplama ismi altyapı olarak kullanılan zirkonyum metalinden gelmektedir. Zirkonyum ile beyaz – diş rengine sahip bir altyapı üretilir. Altyapı üzerine porselen eklemesi yapılır. Zirkonyum ışık geçirgenliğine sahip bir materyal olduğu için yapılan dişler de tıpkı doğal dişler gibi ışık geçirgenliğine sahip olur ve daha estetik görünür.

Avantajları:

Işık geçirgenliğine sahiptir ve diş rengine daha uyumlu kaplamalar yapılmasını sağlar.
Estetik bir görüntü elde edilir.
Metal destekli porselen kaplamaya göre daha hafiftir.
Krom-nikel alerjisi olan bireylerde tercih edilebilir.
Diş eti dokusu ile biyolojik uyumu iyidir.

Dezavantajları:

Sert ve esnek olmayan bir yapıya sahip olduğu için uzun köprülerin yapımında tercih edilmez. Uzun köprülerde kırılma riski vardır.
Metal destekli porselen kaplamaya göre daha maliyetlidir.

Metal Destekli Porselen Kaplama

Kaplama materyalinde altyapı olarak krom-nikel alaşımı bir metalin kullanıldığı kaplama çeşididir. Altyapı rengi siyah - gri renkte olmaktadır. Bu siyah - gri rengin maskelenmesi için porselen ilave edilmeden önce opak bir örtücü kullanılmaktadır. Üzerine porselen eklemesi yapılarak metal destekli porselen kaplamalar elde edilir. Üzeri porselen ile kaplandığı için metal alaşımı dışarıdan görülmemektedir.

Avantajları:

Uzun köprülerin yapımında tercih edilir.
Zirkonyum ve tam seramik kaplamalara göre daha uygun fiyatlıdır.
Bir arada çok üyeli kuron restorasyonları yapıldığında güzel bir estetik sonuç alınabilmektedir.

Dezavantajları:

Işık geçirgenliği düşük olduğu için estetik yönden zirkonyum ve tam seramik kaplamaların gerisinde kalmaktadır.
Krom – nikel alerjisi olan bireylerde kullanılamaz.
Diş eti ile biyolojik uyumluluğu zirkonyuma göre daha düşüktür.

Tam Porselen Kaplama

Yapımında güçlendirilmiş porselenler kullanılmaktadır. Bu sayede bir altyapıya ihtiyaç duyulmaz. En iyi estetik sonuçların alındığı kuron materyalidir.

Avantajları:

Altyapı ihtiyacı yoktur.
Dişlerin estetik özelliklerine en uyumlu kaplama materyalidir.

Dezavantajları:

Sadece tek kuron ve kısa köprülerin yapımında kullanılabilirler.

Lamina

Dişlerin şekil ve yüzey bozukluklarının düzeltilmesi, bazı çapraşıklıkların giderilmesi, dişler arasındaki boşlukların (diastema) kapatılması, beyazlatma ile sonuç alınamayan koyu renkli dişlerin renklerinin değiştirilmesi için kullanılabilen ve bunları yaparken sağlam diş dokusuna en az müdahale edilen tedavi şeklidir. Sağlam diş dokusuna hiç dokunulmaz ya da minimum miktarda aşındırma yapılır. Yaprak gibi çok ince porselenler diş yüzeyine yapıştırılarak tedavi tamamlanır.

Avantajları:

Dişlerdeki pek çok estetik problem diş dokularını koruyarak tedavi edilir.
Çok iyi estetik sonuçlar alınır.
Dişlerin sadece gerekli olan yüzeyleri tedavi için aşındırılır, görünmeyen iç kısımlara müdahale edilmediği için diğer protezlerde yaşanan alışma süreci lamina tedavisinde çok kısadır ya da yoktur.
Teknik hassasiyetlerine dikkat edildiği zaman oldukça sağlamdır.

Hareketli Protezler

Hareketli protezler tam dişsizlik ve kısmı dişsizlik durumlarında uzun yıllardır bilinen ve kullanılan bir protez çeşididir.

Tam dişsizlik durumunda kullanılan tam (total) protezler yalnızca dokulardan destek alarak tutunurlar. Üst çenede yapılan tam protezlerde tutuculuk problemine rastlanması çok nadirdir. Alt çenede yapılan protezlerde ise dil, dudak ve yanak hareketleri protezi hareket ettirme eğiliminde olur. Uzun yıllar tam protez kullanan bireylerde zamanla meydana gelen kemik kaybı neticesinde alt tam protezler artık dokulara tutunamaz hale gelir. Bu problemlerin çözümüne implant üstü protezleri anlatırken değineceğiz.

Kısmi dişsizlik durumlarında kullanılan bölümlü protezler hem dokulardan hem de kalan dişlerden destek alarak tutunurlar. Dişler üzerine açılan tırnak yuvaları ile ve kroşeler ile kalan dişlerden desteklik sağlanır. Hareket problemleri tam protezlere göre oldukça düşük olsa da çiğneme esnasında protezlerin dokuya gömülmesi hissiyatı olacaktır.

Avantajları:

Yapım süreci 1-2 hafta kadar kısadır.
Maliyeti sabit protezlere göre daha düşüktür.
Bölümlü protezlerde sonradan diş kaybedilmesi halinde diş ilavesi yapılması mümkündür.
Diş kaybı sonucu dudak ve yanak dokularında oluşan çökmeler de protez ile desteklenerek giderilir.
Çiğneme, estetik, konuşma fonksiyonları geri kazanılır.

Dezavantajları:

Çiğneme kuvveti sabit protezlere göre daha düşüktür.
Bölümlü protezlerde ağız hijyenine özen gösterilmezse destek dişlerde çürümeler görülebilir.
Fonksiyon sırasında az da olsa hareket hissedilir.
Yatmadan önce protezlerin çıkarılması gerekir.
Eksik diş bölgelerinde kemik kaybı devam edeceği için ilerleyen yaşlarda implant tedavisi zorlaşmaktadır.
Eksik diş bölgelerinde zamanla meydana gelen kemik kaybı sonucu protez stabilitesi (tutunması) zamanla azalmaktadır. Besleme yapılarak ya da yenilenerek bir müddet daha hareketli protez kullanılabilse de zamanla tekrar stabilite (tutunma) problemleri yaşanabilir.

İmplant Destekli Hareketli Protezler

Hareketli protez kullanan bireylerde zamanla protez stabilitesi düşmekte ve bu durum yaşam konforunu olumsuz etkilemektedir. Ayrıca hareketli protezler dokulardan destek alabilmek için ağız dokularını büyük oranda sarmaktadır. Bu durum bazı bireylerde ağızda çok fazla doluluk hissiyatı oluşturabilmekte ve proteze alışamama sorununu beraberinde getirmektedir. İşte bunun gibi durumlarda implant destekli hareketli protezler tercih edilebilmektedir. Çene kemiği içerisine yerleştirilen implantlara topuz tutuculu, locater tutuculu ya da bar destekli protezler yapılarak hareketli protezler implantlara bağlanmış olur. Bu protez tipine halk arasında çıtçıtlı protez de denilmektedir. İmplantlara bağlanan protezler sayesinde protezlerdeki hareket etme problemleri giderilirken çiğneme kuvveti de artırılır. Ağız dokularının çok fazla örtülmesi de gerekmediğinden klasik hareketli protezlere göre daha konforlu bir kullanım sunar.

Avantajları:

İmplant destekli hareketli protezlerde daha az sayıda implant yapılarak protez yapılabilir.
Hareketli protez maliyeti sabit protez maliyetine göre daha düşüktür.
Çene kemiğinde ve yumuşak dokulardaki hacimsel küçülme protez materyali ile doldurularak dudak ve yanaklardaki çökmeler giderilir.
Sabit protez için gerekli olan sayıda ve büyüklükte implant yapılmasına yetecek kadar kemik olmayan durumlarda daha küçük ve daha az sayıda implant kullanılarak implant destekli hareketli protez yapılabilir.

Dezavantajları:

Sabit protezlere göre çiğneme kuvveti daha azdır.
Yemeklerden sonra çıkartılıp temizlenmesi gereklidir.

İmplant Üstü Sabit Protezler

Kaybedilen dişlerin implant üstü kuron – köprüler ile yerine konulduğu protezlerdir. İmplantın üzerine takılan abutmentlara sabit protez dişler yapılır. Yapıştırılarak takılan (simante) ve vidalanarak implanta bağlanan tipleri vardır.

Güncel çalışmalar implant üstü vidalı sabit protezlerin simante protezlere göre uzun vadede daha sağlıklı ve daha uzun ömürlü olduğunu göstermektedir.

Avantajları:

Sabit olduğu için kendi dişiniz kadar konforlu bir kullanım sağlar.
Çiğneme kuvveti tam olarak geri kazanılır.
Çoklu diş eksikliklerinde her diş için bir implant gerekmez, implant üstü köprü yapılarak daha az sayıda implant ile diş eksikliği giderilebilir.
Eksik dişlere komşu olan dişlere işlem yapılması gerekmeden diş eksikliği giderilir.

Dezavantajları:

Klasik köprü protezlerine göre daha maliyetlidir ancak uzun vadede bu maliyeti amorti eder.
Tam dişsizlik vakalarında implant destekli sabit protezler, implant destekli hareketli protezlere göre daha maliyetlidir.

Kimlere Diş Protezi Uygulanır?

Diş eksikliği olan bireylerde, dişlerinde şekil ve yapı bozuklukları olan bireylerde, dişlerinde büyük madde kaybı olan bireylerde diş protezi uygulanır.

Protez Diş Nasıl Kullanılır?

Sabit protezlerin kullanımında doğal dişlere göre herhangi bir farklılık bulunmamaktadır.

Hareketli protez kullanımında ise ön dişlerle mümkün oldukça ısırma yapılmamalıdır. Ön dişlerle ısırma hareketi protezin arkasını kaldırıcı yönde kuvvet oluşturur. Hareketli protezler ile çiğneme yapılırken sağ ve sol tarafta eşit şekilde çiğneme yapmak protezinizi daha rahat kullanmanızı sağlar.

Diş Protezleri Nasıl Temizlenir?

Sabit protezler tıpkı doğal dişler gibi diş fırçası ile fırçalanarak temizlenir. Doğal dişlerde olduğu gibi diş ipiyle ara yüzlerin temizliği sağlanabilir. Farklı olarak köprü protezlerinin gövde altlarının da temizliğine dikkat edilmesi gerekir.

Hareketli protezler ise yemeklerden sonra çıkartılıp sabun ve su ile yıkanmalıdır. Bölümlü protez kullanılıyor ise proteze destek olan dişlerin hijyenine özen gösterilmelidir, düzenli fırçalanmalıdır. Hareketli protezler gece yatmadan önce çıkarılmalı; diş fırçası ile fırçalanarak temizlenmeli, gece boyunca su dolu bir kapta bekletilmelidir. Protezlerin fırça ile temizlenmesinden sonra protez temizleyici tabletlerden faydalanılabilir.

Total ve Parsiyel Protez Nedir?

Total protez tam protez olarak da anılır. Tam dişsizlik durumunda yapılan hareketli protez çeşididir. Ağız içi dokulardan destek alarak fonksiyon görürler.

Parsiyel protez bölümlü protez olarak da anılır. Kısmi diş eksikliklerinde yapılan hareketli protez çeşididir. Ağız içi dokulardan ve doğal dişlerden destek alarak fonksiyon görürler.

Protez Diş Fiyatları Ne Kadar?

Kliniğimizde uygulanan protez tedavisi ücretlerini öğrenmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.